فلنج‌ها از جمله اتصالاتی هستند، که خطوط لوله انتقال (با هر نوع سیال) را به یکدیگر متصل کرده، همچنین شیرآلات را به لوله‌های جوش داده شده، مرتبط می‌سازند. فلنج‌ها اغلب از جنس پلی اتیلن، فولاد، آلیاژهای آهن یا چدن ساخته می‌شوند. فلنج‌ها بسته به نوع جنس متناسب با فشاری که تحمل می‌کنند به کلاس‌های مختلف تقسیم می‌گردند.
مطابق استاندارد، مشخصات فلنج که شامل موارد ذیل می‌باشد باید بر روی فلنج حک گردد:
- نام تجاری تولیدکننده فلنج
- سایز اسمی لوله (قطر خارجی لوله که فلنج به آن جوش داده خواهد شد)
- مقدار فشار قابل تحمل توسط فلنج (به آن کلاس فلنج هم گفته می‌شود)
- شکل سطح فلنج (شکل سطح فلنج مهم‌ترین قسمت تشکیل دهنده یک فلنج می‌باشد)
- سوراخ‌ها (گاهی به عنوان ضخامت دیواره نیز بیان می‌گردد)
- مواد تشکیل دهنده فلنج (مطابق استاندارد ASTM این عدد بیان‌کننده مشخصات مواد خام مورد استفاده برای تهیه فلنج می‌باشد)
- شماره یا کد مربوط به عملیات حرارتی صورت گرفته بر روی فلنج
به‌طور کلی پنج نوع فلنج در خطوط لوله با جوش لب به لب بکار می‌روند که در زیر آورده شده‌اند:
- Weld Neck Flanges نوع معمولی و بلند
- Slip-on Flanges
- Reducing Flanges
- Increaser Flanges
- Lap-Joint Flanges,Van Stone
کلاس فلنج‌ها
اتصال دو لوله گاز به واسطه فلنج
فلنج‌ها بسته به نوع جنس متناسب با فشاری که تحمل می‌کنند به کلاس‌های مختلف به شرح ذیل تقسیم می‌گردند:
۱- رده‌بندی فشار مطابق استاندارد ANSI B۱۶٫۳۴
مطابق این استاندارد فلنج‌های فولادی و آلیاژهای آن به کلاس‌های ۱۵۰-۳۰۰-۴۰۰-۶۰۰-۹۰۰-۱۵۰۰-۲۵۰۰-تقسیم‌بندی می‌شوند که این اعداد ماکزیمم فشار بر حسب PSI بوده که فلنج‌ها در حداکثر دمای مجاز می‌توانند تحمل کنند و معمولاً فشار کارکرد حدود ۲٫۴ برابر اعداد فوق می‌باشد. (رابطه فشار با دما برای جنس‌های مختلف در استاندارد فوق مشخص گردیده‌است)
۲- رده‌بندی فشار مطابق استاندارد ISO
در این استاندارد فشار تحمل فلنج‌های فولادی و آلیاژهای آن با PN نشان داده شده که این نشان دهنده فشار اسمی بر حسب BAR می‌باشد.
بعنوان مثال PN۳۰ یعنی فشار کارکرد فلنج ۳۰ BAR می‌باشد.
۳- رده‌بندی فشار براساس استاندارد API (6A-6B-6BX)
این نوع فلنج‌ها دارای تحمل فشار بیشتری نسبت به فلنج‌های گروهANSI بوده و به کلاس‌های ۵۰۰۰-۳۰۰۰-۲۰۰۰-۱۵۰۰۰-۱۰۰۰۰ رده‌بندی می‌گردند.